Kết cấu nhà là gì? Cách chọn kết cấu tối ưu chi phí theo chuẩn Đức Tín Construction

Trong xây dựng dân dụng, kết cấu nhà là yếu tố tiên quyết quyết định độ bền, khả năng chịu lực và tuổi thọ công trình. Dù kiến trúc đẹp đến đâu, nếu lựa chọn kết cấu sai – không phù hợp địa hình hoặc tải trọng sử dụng – ngôi nhà sẽ nhanh xuống cấp, tốn chi phí sửa chữa và thậm chí mất an toàn.

Với kinh nghiệm triển khai hàng trăm công trình nhà phố, biệt thự, shophouse…, Đức Tín Construction nhận thấy: Chọn đúng loại kết cấu phù hợp với địa chất + nhu cầu sử dụng là yếu tố giúp tối ưu chi phí nhất mà không ảnh hưởng chất lượng công trình.

Bài viết này giúp gia chủ hiểu rõ:

• Kết cấu nhà là gì?
• Có bao nhiêu loại kết cấu phổ biến hiện nay?
• Ưu – nhược điểm từng loại.
• Chi phí thi công kết cấu.
• Cách chọn kết cấu tối ưu theo địa hình và mục đích sử dụng.
• Tư vấn chuyên môn từ Đức Tín Construction.

1. Kết cấu nhà là gì?

Kết cấu nhà là hệ thống chịu lực chính của công trình, đảm nhiệm việc truyền tải trọng từ các bộ phận (sàn – tường – mái – hoạt động sinh hoạt) xuống móng và nền đất. Nói cách khác, kết cấu chính là “bộ xương” quyết định độ an toàn, ổn định và khả năng tồn tại lâu dài của ngôi nhà.

Một hệ kết cấu tiêu chuẩn gồm:

• Móng (đơn, băng, bè, cọc).
• Cột – dầm.
• Sàn.
• Tường bao – tường ngăn.
• Mái (bằng, dốc, panel, thép nhẹ…).

Kết cấu tốt giúp công trình chịu được:

• Tải trọng đứng: trọng lượng vật liệu, nội thất, con người.
• Tải trọng ngang: gió, rung động, lún nền.
• Biến dạng nhiệt, co ngót, tác động môi trường.

2. Có bao nhiêu loại kết cấu nhà phổ biến?

Hiện nay, nhà dân dụng sử dụng 4 hệ kết cấu chủ đạo:

2.1 Kết cấu khung bê tông cốt thép

Phổ biến nhất tại Việt Nam.

Cấu tạo: Móng – cột – dầm – sàn bê tông cốt thép.

Ưu điểm:

• Độ bền cao, tuổi thọ 50–100 năm.
• Chịu lực tốt, phù hợp nhà phố cao tầng.
• Cách âm – cách nhiệt ổn.
• Dễ tùy biến kiến trúc.

Nhược điểm:

• Thời gian thi công lâu hơn
• Chi phí vật liệu cao hơn kết cấu thép

Phù hợp:
Nhà phố 3–6 tầng, biệt thự, shophouse, khu đô thị quy hoạch đồng bộ như Vạn Phúc City, Phú Mỹ Hưng…

2.2 Kết cấu tường chịu lực

Không dùng cột – dầm, thay vào đó tường gạch sẽ chịu lực chính.

Ưu điểm:

• Thi công nhanh
• Chi phí thấp
• Phù hợp nhà nhỏ, 1–2 tầng

Nhược điểm:

• Khó cải tạo
• Không xây cao tầng được
• Khả năng chịu lực hạn chế

Phù hợp:
Nhà cấp 4, nhà vườn, homestay nhỏ.

2.3 Kết cấu thép tiền chế / thép nhẹ

Dùng khung thép thay cho bê tông, thường áp dụng cho công trình lớn.

Ưu điểm:

• Thi công cực nhanh.
• Khả năng vượt nhịp lớn.
• Linh hoạt mở rộng.

Nhược điểm:

• Chi phí cao.
• Giảm tuổi thọ nếu không chống ăn mòn tốt.
• Cách nhiệt kém.

Phù hợp:
Nhà xưởng, kho, quán café sân vườn, mái che, hoặc nhà ở phong cách hiện đại.

2.4 Kết cấu bán tiền chế

Kết hợp: móng + sàn bê tông, phần còn lại dùng khung thép – panel – tường nhẹ.

Ưu điểm:

• Nhanh
• Linh hoạt
• Tối ưu tải trọng

Nhược điểm:

• Phụ thuộc nhà cung cấp vật liệu
• Thẩm mỹ và độ bền tùy hệ giải pháp

Phù hợp:
Nhà homestay, villa nhỏ, công trình muốn thi công nhanh.

3 Cách chọn kết cấu phù hợp theo địa hình và nhu cầu sử dụng

Đức Tín Construction áp dụng quy trình khảo sát – phân tích địa chất – đưa ra giải pháp kết cấu tối ưu chi phí cho từng loại đất:

3.1 Đất yếu – nhiều bùn sét – nguy cơ lún cao

Khuyến nghị:

• Móng cọc.
• Kết cấu BTCT.
• Hệ giằng kiềng đầy đủ.

Không nên:

• Tường chịu lực
• Kết cấu thép làm phần chính

3.2 Đất tốt – nền cứng – khu đô thị quy hoạch

Khuyến nghị:

• Móng băng – móng đơn.
• Khung BTCT hoặc Hybrid.
• Tối ưu được chi phí phần thô.

3.3 Địa hình dốc – ven sông – nền không ổn định

Khuyến nghị:

• Móng cọc + BTCT bắt buộc.
• Giám sát tải trọng nghiêm ngặt.
• Chống thấm bắt buộc các tầng hầm.

3.4 Nhu cầu sử dụng tải trọng lớn

(Ví dụ: để xe nhiều, kinh doanh, phòng gym, hồ cá koi…)

Khuyến nghị:

• Sàn BTCT dày 120–150 mm.
• Dầm lớn.
• Cốt thép gia cường.

3.5 Yêu cầu tiến độ cực nhanh

Khuyến nghị:

• Khung thép
• Hybrid

4. Cách Đức Tín Construction chọn kết cấu tối ưu chi phí mà vẫn đảm bảo chất lượng

Đức Tín triển khai theo triết lý: “Không chọn kết cấu đắt nhất, mà chọn kết cấu phù hợp nhất.”

Phương pháp tối ưu gồm:

1. Khảo sát địa chất thực tế

Không dùng dữ liệu phỏng đoán, đo trực tiếp độ nén, mực nước ngầm, khả năng lún.

2. Tính toán tải trọng theo nhu cầu sử dụng

Mỗi gia đình khác nhau:

• Nhà cho 3 thế hệ.
• Nhà có xe hơi.
• Nhà có hồ cá, hồ bơi.
• Nhà kinh doanh – shophouse.

Tất cả ảnh hưởng đến bài toán kết cấu.

3. Tối ưu cấu kiện – không làm dư thừa

Ví dụ:

• Không dùng cột 300x300 cho nhà 2 tầng.
• Không ép cọc khi đất nền khu đô thị đã được xử lý tốt.
• Không làm dầm quá lớn khi không cần thiết.

4. Áp dụng tiêu chuẩn Việt Nam & quốc tế: TCVN – ACI – ASTM.

5. Kiểm soát chất lượng vật liệu

• Bê tông đúng mác.
• Thép đúng chuẩn.
• Sàn đổ đúng kỹ thuật, hạn chế rỗ tổ ong.

5. Vai trò của Đức Tín Construction trong việc đảm bảo công trình bền vững

• Tư vấn chọn kết cấu phù hợp để tối ưu 5–12% chi phí phần thô.
• Triển khai thi công theo đúng tiêu chuẩn kỹ thuật.
• Giám sát liên tục 3 lớp: kỹ sư hiện trường – giám sát nội bộ – giám sát chủ đầu tư.
• Bảo hành kết cấu lâu dài.
• Cam kết không phát sinh chi phí trong quá trình thi công nếu không thay đổi thiết kế.

Dựa trên hướng dẫn, công trình của khách hàng luôn đạt 3 yếu tố: An toàn – Bền vững – Tối ưu chi phí.

Đức Tín Construction